Przejdź do treści 
W dobie rosnącej popularności fotowoltaiki oraz potrzeby maksymalnego wykorzystania energii słonecznej, inwestorzy coraz częściej sięgają po trackery solarne. Te nowoczesne systemy pozwalają dostosować instalację fotowoltaiczną do zmiennych warunków – zarówno atmosferycznych, jak i terenowych – zwiększając efektywność produkcji energii. Mimo że wiążą się z nieco wyższymi kosztami początkowymi, mogą znacząco zwiększyć opłacalność instalacji PV w długim okresie.
Czym są trackery solarne i jak działają?
Trackery solarne to ruchome systemy, które automatycznie ustawiają panele fotowoltaiczne pod optymalnym kątem względem słońca w ciągu dnia. Dzięki temu możliwe jest śledzenie położenia słońca na niebie oraz maksymalne wykorzystanie promieniowania słonecznego. W porównaniu do tradycyjnych, stałych konstrukcji, systemy te pozwalają produkować większą ilość energii elektrycznej, zwłaszcza w lokalizacjach o dużej zmienności warunków atmosferycznych.
Trackery występują w dwóch głównych wariantach: jednoosiowe i dwuosiowe. Te pierwsze śledzą słońce w jednej płaszczyźnie (najczęściej wschód–zachód), natomiast drugie – w dwóch osiach, co pozwala jeszcze precyzyjniej ustawić moduły fotowoltaiczne względem promieni słonecznych.
Dlaczego warto uwzględnić trackery solarne przy projektowaniu instalacji fotowoltaicznej?
Etap projektowania instalacji fotowoltaicznej to moment, w którym należy rozważyć, czy zastosowanie trackerów będzie uzasadnione technicznie i ekonomicznie. W przypadku dużych farm fotowoltaicznych, gdzie każdy procent zwiększonej wydajności systemu PV przekłada się na konkretne zyski, trackery solarne stanowią często niezbędny element infrastruktury.
Trackery są również korzystnym rozwiązaniem na terenach o specyficznym ukształtowaniu – np. pagórkowatych lub niejednolicie nasłonecznionych – gdzie tradycyjna instalacja PV o stałym kącie nachylenia nie byłaby równie efektywna. Systemy te można indywidualnie dopasować do uwarunkowań terenowych, uwzględniając takie czynniki jak kąt nachylenia modułów, kierunek padania światła czy potencjalne zacienienia.
Zmienne warunki atmosferyczne – jak wpływają na wydajność i jak przeciwdziałają im trackery?
Pogoda ma ogromne znaczenie dla funkcjonowania instalacji fotowoltaicznej. Zachmurzenie, zmiana kąta padania światła, mgła czy opady mogą obniżać wydajność paneli słonecznych. Trackery, dzięki swojej ruchomej konstrukcji, potrafią w czasie rzeczywistym reagować na warunki i optymalizować ustawienie paneli, co pozwala utrzymać wysoką efektywność energetyczną mimo zmiennej pogody.
Nowoczesne trackery są często wyposażone w czujniki światła i systemy sterowania, które automatycznie dopasowują kąt ustawienia paneli. Dzięki temu nawet przy częściowym zachmurzeniu możliwe jest wykorzystanie dostępnego promieniowania słonecznego do maksimum.
Trackery solarne w trudnych lokalizacjach
Zastosowanie trackerów ma szczególne znaczenie w przypadku terenów górskich, dolin czy obszarów leśnych, gdzie zmienne nasłonecznienie może znacznie ograniczać produkcję energii. W takich przypadkach kluczowe jest precyzyjne dopasowanie systemu fotowoltaicznego do warunków lokalizacji. Trackery pozwalają lepiej wykorzystać potencjał miejsca, redukując straty energetyczne wynikające z cieni czy niekorzystnego położenia.
Dodatkowym atutem trackerów w takich warunkach jest możliwość zwiększenia uzysków bez potrzeby powiększania powierzchni instalacji, co może mieć znaczenie w kontekście miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy.
Koszty i opłacalność inwestycji w trackery solarne
Jednym z najczęściej pojawiających się pytań przy planowaniu inwestycji jest to, czy koszt zakupu i montażu trackerów się zwróci. Rzeczywiście, tego typu systemy są droższe niż klasyczne, statyczne rozwiązania – zarówno pod względem kosztów instalacji, jak i późniejszej konserwacji. Jednak w wielu przypadkach wyższe nakłady początkowe są rekompensowane przez wyraźnie większą produkcję energii.
Szacuje się, że dobrze zaprojektowany system z trackerami może zwiększyć wydajność instalacji PV nawet o 25–40% w skali roku. W regionach o dużym nasłonecznieniu lub na farmach komercyjnych ta różnica może przesądzić o opłacalności całego projektu i znacząco skrócić czas zwrotu z inwestycji.
Optymalizacja ustawienia paneli – klucz do efektywności
Zastosowanie trackerów to nie tylko kwestia zwiększenia uzysków energetycznych, ale również sposobność do precyzyjnej optymalizacji ustawień paneli fotowoltaicznych. W tradycyjnych instalacjach kąt nachylenia ustalany jest raz – na etapie montażu – i nie zmienia się przez cały rok. Tymczasem pozycja słońca zmienia się codziennie i sezonowo, co oznacza, że stała konstrukcja nie wykorzystuje w pełni potencjału energetycznego.
Trackery eliminują ten problem, stale dopasowując się do bieżącego położenia słońca. Dzięki temu produkcja energii elektrycznej jest bardziej stabilna, a system może lepiej odpowiadać na zapotrzebowanie energetyczne gospodarstw domowych, firm czy farm komercyjnych.
Podsumowanie – czy warto inwestować w trackery solarne?
Zdecydowanie tak – trackery solarne to nowoczesna technologia, która zwiększa wydajność systemów PV, szczególnie w przypadku zmiennych warunków atmosferycznych i terenowych. Ich zastosowanie pozwala lepiej wykorzystać energię słoneczną, zoptymalizować produkcję oraz uzyskać wyższy zwrot z inwestycji w instalację PV.
Choć inwestycja wiąże się z dodatkowymi kosztami, potencjalne oszczędności na rachunkach za prąd oraz wyższa efektywność energetyczna sprawiają, że dla wielu inwestorów – zarówno prywatnych, jak i instytucjonalnych – będzie to rozsądny wybór.
